Het busreisje!
Eigenlijk iedereen die gediagnostiseerd is met een vorm van autisme kent het wel, prikkelgevoeligheid voor geluid, geur, smaak, licht en aanraking. Het is één van de kenmerken van autisme.
In meer of mindere mate is dat eigenlijk altijd aanwezig bij iemand met een vorm van autisme.
Bijna iedereen heeft een baan, moet boodschappen doen en wil ook wel eens graag een avondje op stap of een dagje erop uit.
Wat voor de meeste mensen een heel doodnormale activiteit is, kan dat voor mensen met een vorm van autisme een hele uitdaging zijn.
Laatst was ik in gesprek met een moeder van een tienerzoon met autisme. Hij had een busreis achter de rug op die dag, een doodnormaal busreisje voor de meeste mensen. De moeder vertelde mij over zijn ervaring van deze busreis.
“Het begint eigenlijk al op t moment dat hij weet dat hij ergens naar toe gaat.
Hoe laat moet ik daar zijn, hoe kom ik daar, hoe voel ik mij nu, en hoe moet ik reageren op al die prikkels.
Kan ik die prikkels nu aan want ik heb slecht geslapen en ben moe, waardoor die prikkels extra hard aankomen. De spanning is al in opbouw alvorens hij vertrokken is.
Er ontstaat direct een angst, een angst voor…..kan ik dat nu wel…welke bus moet ik ook alweer nemen…hou ik dat vol….bereik ik mijn bestemming dan wel goed…..ben ik dan op tijd….en wat doe ik als ik het niet redt onderweg ?
Allemaal vragen waar mensen zonder autisme normaal niet bij stilstaan omdat we dat gewoon doen, toch ??
Vragen waar mensen met autisme dagelijks mee moeten leven…….omdat dat hun realiteit is.
Bedenk je maar eens dat je alle geluiden die er om je heen zijn, en dan bedoel ik ook echt alle geluiden, je ook echt allemaal hoort.
Die toeterende auto, de vrouw die luid en duidelijk aan de telefoon hele verhalen vertelt, een deur die opengaat en weer dichtvalt, een telefoon die rinkelt, pratende mensen, een boek dat dichtslaat, een krant die gevouwen wordt.
En met een beetje pech is t ook nog eens heel erg druk om je heen….want je zit in een bus.
Mensen die duwen omdat ze ergens langs moeten, mensen die geïrriteerd zijn omdat ze haast hebben, mensen die dicht tegen je aan staan omdat het zo druk is….tel daar eens alle geluiden, geuren en beelden bij op.
Voor de meesten mensen geen probleem, voor mensen met autisme wel…..want ze krijgen alle prikkels keihard binnen zonder filtering.
Wat denk je dat er gebeurt als iemand met autisme overprikkeld raakt….??
Verplaats je eens in hun situatie….je staat daar…in die overvolle bus….je krijgt al die prikkels over je heen….hoort al die geluiden….de warmte….je hoort zelfs de ademhaling van al die mensen….en dan….dan raak je overprikkeld.
Je ademhaling gaat steeds sneller….je wordt kortademig….je begint te zweten….je lichaam begint te trillen en te tintelen….je wordt licht in je hoofd en alles klinkt ineens dof in je oren…..en je wilt WEG…weg uit die bus….maar die deur is dicht en de bus rijdt…..en de volgende halte is eigenlijk nog te ver weg….
Je dreigt flauw te vallen omdat je systeem zich aan het uitschakelen is omdat er veel te veel tegelijk binnen komt.
Misschien net wel of net niet op tijd kom je bij die bushalte aan….je vlucht die bus uit zo goed en kwaad als het kan.
En daar sta je dan…..naar adem snakkend, met het zweet op je voorhoofd….de moed in de schoenen…en de wetenschap dat je te laat op je afspraak komt……het gevoel van falen hijgend in je nek omdat het je vandaag niet gelukt is terwijl je je had voorgenomen dat het vandaag zou lukken.
En waar hebben we het dan over….over een busritje….een doodnormaal busritje….vanuit de ogen en het gevoel van iemand met autisme.
En daar sta je dan…je afspraak gemist……doodmoe nog aan het bijkomen van alle stress die dit busritje veroorzaakt heeft…je moet naar huis want je kunt niet verder…..de bus terug nemen is geen optie……dan maar proberen iemand te vinden die je kan komen halen.
Met een vervelend gevoel in je buik…ga je rondbellen (telefoneren is al een verhaal apart!!…..na wat heen en weer bellen vind je iemand die tijd heeft je te komen halen. Je voelt je bedrukt…..je wilde het zelf kunnen oplossen…wilde niemand lastigvallen…maar het kon niet anders.
Eindelijk weer thuis aangekomen laat je je doodmoe en misschien ook wel wat verdrietig op bed zakken….een uurtje rust is geen overbodige luxe want je bent uitgeput !!”
ÉÉN BUSRITJE !!!
Autisme is niet te genezen, onbegrip gelukkig wel!